Veel dirigenten beginnen een repetitie met het repeteren van een stuk. Ze beginnen bij maat 1 en de daarop volgende repetities werken ze het hele arrangement door. Hier is op zich niet zoveel mis mee, maar wanneer je hier wat meer over gaat nadenken, zou het wel eens tegen je kunnen gaan werken.
Het programma ‘The Voice Of Holland’ was een succes, en niet in de eerste plaats omdat talentenjachten tegenwoordig zo ‘in’ zijn. Het concept week af van alle andere talentenshows:
- Nieuwe opzet
Tijdens de blinde audities werden alle kandidaten al aan je voorgesteld.
- Verrassing
Door elke keer een verschillend concept binnen een concept te stoppen, werd het publiek tot drie keer toe verrast.
- Jury had een zware stem bij het kiezen van de kandidaten
In tegenstelling tot andere talentenjachten, waarbij het publiek de kandidaten mochten ‘kiezen’, had de jury bij dit programma ook wat te zeggen. De mensen die geacht werden er verstand van te hebben, hadden een flink deel van de verantwoordelijkheid voor het wel of niet doorgaan van hun kandidaat.
Een repetitieproces zou je ook kunnen indelen in verschillende stadia.
- Introductie
Het nummer is misschien al wel bekend, zeker als het gaat om een recente hit of een recent popnummer, maar om het te zingen met een heel koor is natuurlijk wel iets anders dan het in je eentje meeblèren met de radio.
Ik begin een eerste repetitie met een nieuw arrangement bijna altijd met het meest in het oor springende gedeelte. Dat kan het refrein zijn, of het eerste couplet. Zelfs het intro kan een flinke stempel op het arrangement drukken, zodat je daaraan zou kunnen beginnen (ik keur dit dus niet af!). In essentie gaat het erom dat je een nieuw arrangement op een fijne manier introduceert. Dit kun je doen op verschillende manieren:
begin met een couplet, refrein of juist het intro zodat er herkenning ontstaat bij je zangers. Of ze het lied nu kennen of niet, als ze een klein stukje van het arrangement kennen, zal er de tweede repetitie al een stukje herkenning zijn.
laat iedereen in ieder geval de hoofdmelodie zingen. Bouw het daarna uit; leer een tweede stem aan of juist een baspartij. Bouw dit zo op dat er meteen structuur ontstaat voor het gehoor en de herkenning wordt vergroot.
leer steeds meer stemmen aan zodat alle puzzelstukjes op hun plek gaan vallen en er een totaalbeeld van dit gedeelte ontstaat.
- Verrassing
Je zangers willen verrast worden. Repeteer dus de stemmen niet in een vaste volgorde, maar wissel dit af. Een verrassing zou ook kunnen zijn dat je niet de noten gaat herhalen die ze in de eerste repetitie ook hebben gezongen. Voorbeeldje: wanneer je een tweede repetitie weer gaat werken aan een arrangement, probeer dan te gaan werken aan een totaal nieuw gedeelte. Als je bijvoorbeeld het refrein hebt ingestudeerd in de eerste repetitie, pak dan het 1e couplet vóór het refrein voor de tweede repetitie.
Wanneer je met het repeteren aan het eind bent gekomen van het eerste couplet, kun je het refrein nog eens herhalen. Kom je hier niet aan toe, maakt het ook niet uit. Doe dan in ieder geval de eerste paar maten van het refrein, zodat de overgang in ieder geval goed loopt. In de derde repetitie pak je dan bijvoorbeeld het intro (of een ander, wat kleiner gedeelte) en ga je het couplet en het refrein weer herhalen.
Op die manier heb je in drie repetities toch al heel wat van het arrangement ingestudeerd, al is het maar globaal. Je hebt wel het gevoel dat er wat gebeurd (ook als zanger) en tegelijkertijd bouw je ook al aan een structuur voor je zangers. De vierde repetitie zou je kunnen besteden aan het herhalen van het al ingestudeerde. Blijf je zangers verrassen; ze zullen dit echt waarderen.
- Jij hebt een flinke stem in de keuzes die gemaakt worden
Als dirigent heb je het eigenlijk voor het zeggen. Jij bent degene die in feite verantwoordelijk is voor de artistieke presentatie van het koor. Jij wordt hierop aangekeken en soms ook op afgerekend. Het is daarom belangrijk om goed na te denken over de verschillende keuzes die je moet maken (wat doen we wel, wat doen we niet; welke uitspraak hanteren we, Engels-Engels of Amerikaans-Engels, etc.). Het is niet altijd handig om die keuzes helemaal zelf te maken. het kan ook handig zijn om het koor hier inspraak in te geven.
Wanneer je zelf geen keuze kunt maken over dynamiek in een bepaald gedeelte van het arrangement, kun je dit neerleggen bij de zangers. Je kunt afspreken de verschillende voorstellen eens uit te proberen en dan hierover te stemmen. Dit zou een optie kunnen zijn, maar er zijn veeeeeel meer mogelijkheden om dit toe te passen. Wees hier creatief in. Houd altijd in je achterhoofd dat jij het gezicht van het koor bent en dat jij uiteindelijk de keuze moet maken.
Alles wat ik hierboven geschreven heb, is natuurlijk niet een wet. Je hebt altijd te maken met groepen van verschillende niveaus, verschillende soorten arrangementen, verschillende soorten groepsdynamiek, en nog veel meer. Ik hoop wel dat ik je op ideeën heb gebracht en je hierover na heb kunnen laten denken, zodat je jezelf en je zangers een nog leukere repetitie kunt geven dan ze al hadden.
Binnenkort komt er een post over ‘Repetitievoorbereiding’. Hierbij maak ik een PDF met een overzicht van verschillende stappen die je kunt nemen voor het voorbereiden van een arrangement voor je koor.
0 comments