Repeteren En Instuderen Met Hamburgers

Mij wordt de vraag vaak gesteld: “Waar begin je met instuderen van een nieuw arrangement (of muziekstuk)?”. In de loop der jaren heb ik enorm veel dingen geprobeerd. Wat voor mij het beste werkt? Dat ga ik je vertellen.

Hoe De Meeste Dirigenten Instuderen

Toen mijn broertje vroeger bij een musicalvereniging zat, moest ik hem wel eens ophalen van de repetitie. De eerste keer dat ik dat deed, kwam ik wat vroeger, want dan kon ik eens kijken.

Wat me meteen opviel bij het instuderen was dat de dirigente van voor naar achteren werkte (en daarbij ook nog eens telkens de vaste volgorde sopraan, alt, tenor en bas aanhield, maar dat is iets voor een ander artikel).

Dat is iets wat veel (beginnende/onervaren) dirigenten doen. We beginnen vooraan en we zien wel waar we eindigen.

Hier kleeft een groot nadeel aan: je bent ontzettend voorspelbaar. Wanneer je dit namelijk elke repetitie weer doet, zullen je koorleden al gauw in de ‘afwachtmodus’ schieten. Dat moet je niet willen. Je wil dat ze betrokken zijn en opletten. Dat ze op het puntje van hun stoel zitten en actief meedenken en meedoen.

Wat Je Zou Kunnen Doen

Wanneer je jezelf hierin herkent (en dat is absoluut niet erg, hoor), zou je eens iets totaal anders kunnen doen: begin bij het eind! 😉

Studeer bijvoorbeeld de laatste paar maten in. Dit kunnen er twee, vier of acht zijn. Het maakt niet uit. Zolang het maar logisch is, je niet voorspelbaar bent en je zangers wel op móeten letten.

Wanneer jij van hot naar her springt (natuurlijk wel met een plan), kunnen ze het zich niet veroorloven om ‘afwezig’ te zijn.

Wat Ik Doe

Mijn koorleden weten dat ik (bijna) nooit vooraan begin. Dan hoor ik je nu denken: ‘Maar dan ben je toch ook voorspelbaar?’ Ja, dat klopt, maar als ik niet bij de eerste maten begin, waar dan wél? Zo zit er toch een stukje onvoorspelbaarheid in.

Wat ik dan wel doe, verschilt per arrangement. Ik kan je een klein lijstje geven met voorbeelden van plekken die ik zou pakken wanneer ik met het instuderen begin:

• Een punt waar iedereen homofoon zingt
• Het refrein (wanneer dit herkenbaar is)
• Een stuk wat bijna meteen een goed resultaat oplevert
• Het stukje met een lastig ritme (het lastige ritme heb ik dan al geoefend bij het inzingen)

De ‘Hamburger’

Wat erg goed werkt is een methode die ik ‘De Hamburger’ noem. Het werkt als volgt: je studeert een stukje in, vervolgens studeer je de aangrenzende stukjes ervoor en erna in.

Je hebt bijvoorbeeld een muziekstuk of arrangement dat uit een aantal onderdelen bestaat: Intro | A1 | A2 | B1 | A3 | B2 | C | B3 | B4 | Outro.

In dit geval zou ik willen beginnen bij B2. Dit is tactisch gezien, onafhankelijk van hoe dit gedeelte in elkaar steekt qua niveau, de beste plek. Wanneer je B2 hebt ingestudeerd kun je namelijk A3 instuderen. Heb je A3 ingestudeerd, dan heb je meteen een doorloop naar B2. Zo heb je alweer twee aaneengesloten gedeeltes ingestudeerd.

Daarna is wat mij betreft het C-gedeelte aan de beurt. Wanneer C namelijk is ingestudeerd, heb je het dikgedrukte gedeelte al ingestudeerd: Intro | A1 | A2 | B1 | A3 | B2 | C | B3 | B4 | Outro

Natuurlijk is het nooit zo dat B2 gelijk is aan B1 of B3, maar er zijn altijd overeenkomsten die je kunt inzetten om het instuderen van de andere B’tjes eenvoudiger te maken.

Wat ik nu liet zien is hoe je middenin begint met instuderen (B2) en daarna aan weerszijden hiervan verder gaat met instuderen (A3 en C). Je verpakt het vlees van de hamburger tussen de broodjes. 😉 Op deze manier kun je enorm snel instuderen met een koor.

Wat Doe Jij?

Nu is dit maar één manier van instuderen, en misschien heb jij wel een heel andere manier waarmee je instudeert. Zou je die hieronder, bij de reacties, willen delen met iedereen? Zo leren we van elkaar en geven we elkaar de waarde en inspiratie die we allemaal zo hard nodig hebben. 😀 Alvast enorm bedankt!