Als dirigenten zijn we regelmatig bezig met het groot inhoudelijk deel van onze repetities. Hoe staat het met de planning, welke stukken zijn er ingekocht, welke werkvorm kiezen we in de repetitie, hoe zorgen we ervoor dat inzingen daadwerkelijk nut en inhoud heeft etc.
Maar wat betreft onze dirigenten ‘sport’ en alles buiten onze reguliere repetitietijd.. Hoe zit het eigenlijk met onze derde helft?
De Derde Helft
Het gevoel na de wekelijkse repetitie avond is bekend. We hebben een drukke dag gehad en na afloop willen we eigenlijk stiekem lekker op tijd ons bed in. Toch blijkt in de praktijk dat een biertje meepakken met je koorleden een hoop kan opleveren (beter bekend in het bedrijfsleven als ‘Teambuilding”).
In de afgelopen 9 jaar waarin ik werkzaam ben als koordirigent van verschillende gezelschappen (op dit moment 11 per week waarvan 6 volwassen koren), heb ik te maken met verschillende belangen en wensen van de groep. Vanaf moment 1 wist ik dat sociale en communicatieve aspecten een grote rol spelen in het dirigentschap en het uiteindelijke resultaat daarvan.
Groepsdynamiek
Verschillende groepen betekent verschillende dynamica. De ene groep stelt zich volgzaam op, de ander ambitieus en weer een ander scoort hoog op enthousiasme. Dit heeft uiteraard te maken met de verschillende samenstelling en visie van koorleden binnen eén en dezelfde groep.
Ieder individu zit op een andere manier in de repetitie. Denk hierbij aan visie op het koor maar ook fysieke en geestelijke gesteldheid.
Een vraagstuk zou kunnen zijn:
Hoe beïnvloed ik (als dirigent) de groepsdynamiek en hoe creëer ik sympathie en een hardwerkende mentaliteit bij mijn koorleden?
Ik denk dat onderstaande ideeën en afwegen hier antwoord op kunnen geven.
Interesse Tonen
Toon oprecht interesse in je koorleden (zowel muzikaal als sociaal) !
Wanneer je investeert in je koorleden, ontvang je dat ook terug in je repetitie (eigenlijk precies hoe het werkt in je dagelijks leven met sociale contacten). Door te informeren naar iemand zijn of haar gesteldheid ga je een vertrouwelijk gesprek aan. Op langere termijn kun je dit specifieke koorlid beter aanspreken. Je weet immers wat zijn of haar kwaliteiten, zorgen of aandachtspunten zijn en een klein knipoogje kan al voldoende zijn. Op sympathie en efficiëntie scoor je hoog!
Stel Je Kwetsbaar Op
Stel je kwetsbaar op en laat ego zoveel mogelijk links liggen!
Hou je muzikale visie scherp voor jezelf, maar sta open voor suggesties.
De koorleden zien een leider die zich conformeert aan de rest van groep waardoor er sympathie ontstaat. De dirigent deelt in zijn visie maar is bereid om te luisteren naar zijn muzikale koorleden. Erken als je het antwoord niet weet, zo werkt het nu eenmaal in het leven, en ja… dirigenten schijnen menselijke trekjes te hebben..
Persoonlijke Band
Laat hen kennis maken met jouw leven en visie!
Ook koorleden willen weten hoe jou week eruit ziet en gaan graag een persoonlijke band aan met hun dirigent. Daarnaast zijn koorleden vaak benieuwd naar de toekomstplannen en (muzikale) keuzes en afwegingen. Door toelichting krijgen koorleden soms meer rust in hetgeen wat jij beoogt met de groep.
Communicatie
Wees communicatief, reageer vlot op mail, kom afspraken na en wees eerlijk en integer!
Probeer mailtjes snel te behandelen, een simpele ‘ Dag Aad! Wat zien de notulen er wederom keurig uit, bedankt voor je ondersteuning’ kan voldoende zijn. Met deze mail heb je niet alleen een vraag beantwoordt, maar heb je ook een stukje gebouwd aan je contact met ‘Aad’.
Vragen van koorleden waar je geen antwoord op hebt: gewoon opschrijven en de week erop met een sluitend antwoord komen. Wees eerlijk over de kwaliteit en verwachtingen naar de groep. Stel dus geen onhaalbare doelen en zoek naar de kwaliteiten binnen het koor.
Wanneer je iemand hebt afgewezen bij de stemtest die bekend is bij het koor (een kennis/vriend), dan zou je daar bijvoorbeeld iets over kunnen zeggen. Door open communicatie creëer je een wederzijds vertrouwen en behoud je rust in je groep omdat er integer gehandeld wordt en mensen het idee hebben dat je een weloverwogen beslissing hebt gemaakt.
Voorbereiding
Zorg dat je tijdig klaar bent met je voorbereiding zodat je op locatie echt oog hebt voor wat er om je heen gebeurt.. en start op tijd!
Nog half strompelend binnen komen en eigen partijen doorzingen is geen prettige start van de repetitie. Zoek de rust voor jezelf 15 minuten voor start van de repetitie, sta open om te communiceren en begin op tijd.
Rust En Vertrouwen
Toon rust en vertrouwen naar de groep toe, laat hen zo min mogelijk ervaren van jou stress!
Wanneer je voelt dat er onrust heerst in de groep, benoem dit dan. Bespreek kort je eigen ervaring, maar behoudt overzicht en denk oplossingsgericht.
Geef de groep vertrouwen in hun vaardigheden en mogelijkheden maar stuur ook aan wanneer de groep niet wordt geactiveerd.
Overzicht in de gegeven planning en heldere en eerlijk communicatie, resulteert in een groep die gaat werken, zolang je hen binnen hun eigen mogelijkheden kunt voeden.
Ken Je ‘Publiek’
Sta bewust stil bij het feit dat veel amateurs naast hun gewone baan nog een gezin hebben en daarom niet alle rust en tijd kunnen vinden om zich zorgvuldig voor te bereiden.
Stel dus lage en overzichtelijke doelen afhankelijk van het groepsniveau. ‘Studeer couplet 1 en 2 uit je hoofd’, ‘Alten: ken je solo volledig ritmisch’ etc. Haalbare doelen — > snel resultaat = succesmoment!
Repetitietechniek
Zorg dat je repetitietechniek op orde is!
Denk hierbij aan het gebruiken van een goed studietempo, afwisselen in opdrachten, stemgroepen uitdagingen geven etc. Zoek eerst bij jezelf of je repetitie op orde was, in plaats van te wijzen naar de ‘onrustige groep’.
Opnames En Opdrachten
Stuur na afloop van je repetitie, opnames met concrete opdrachten!
Sinds een jaar stuur ik na afloop een mailtje met de opnames, opdrachten en programma voor volgende week. Hierdoor houd je miscommunicaties buiten de deur en kun je de groep strak aansturen omdat jij je verantwoordelijkheden hebt genomen. Hierdoor zal de groep ook zijn best doen om te laten zien dat ze die verantwoordelijkheid kunnen dragen en teruggeven aan de dirigent.
“Als ik zelf deze punten op papier zet besef ik me ook dat ik niet altijd zo kan en wil handelen als bovenstaand beschreven. Toch probeer ik bewust en onbewust deze richtlijnen aan te houden.”
Tips in praktische zin
- Laat los dat je de perfecte dirigent zou willen zijn. Die bestaat namelijk niet en uiteindelijk doet iedereen zijn uiterste best om binnen zijn of haar eigen mogelijkheden te doen wat we graag willen: zingen!
- Plan elke week een half uurtje voor je repetitie en vraag 2 koorleden om langs te komen. Bespreek hun kwaliteiten en onzekerheden en probeer inzicht te krijgen in hun wensen voor de toekomst (lastig met grotere groepen).
- Heb aandacht voor de kleine dingen; nieuw kapsel, kleding etc, een complimentje uitstraling kost niets!
- Zorg dat van jouw kant voorbereiding, communicatie en samenwerking optimaal zijn. Neem verantwoordelijkheid!
- Wees jezelf bewust van je eigen humeur en probeer ten alle tijde positief te zijn.
- Drink na afloop wat vaker een drankje om eens op persoonlijk vlak bij te praten. Is die mogelijkheid er niet? Creëer er zelf 1!
Conclusie
Voorbereiding, communicatie en biertje na de repetitie levert je meer op dan je denkt!
Proost!
Over Rohan Poldervaart
Na mijn opleiding Docent Muziek aan het conservatorium van Utrecht wist ik zeker dat ik muziek over wil dragen op anderen. In welke vorm was nog niet helemaal duidelijk.
Mijn focus was gericht op mijn piano ’skills’. Ik deed auditie voor musicalproducties en na afloop van een productie kwam ik erachter dat hier zeker mijn kwaliteiten NIET lagen en dat ik meer sociaal contact wil en een groep aansturing zou willen geven.
De afgelopen jaren heb ik mijn focus kunnen krijgen op mijn muzikale ambitie en alles wat ik doe hiernaar te vormen. Ik neem af en toe een pianoles en heb wekelijks zangles.
Na de Kurt Thomas cursus en Dirigent Licht Vocaal bij Tijs Krammer wist ik het zeker. Ik wil de close harmony / a-cappella busininess in en naar de Nederlandse dirigententop. Ambitieus? Ja zeker weten, maar in de basis gewoon doen wat ik zo leuk vind, muziek maken met elkaar.
Vanaf september dit jaar volg ik lessen in Aalborg bij Jim Daus en Jesper Holm en zal in september 2015 starten met de 2-jarige Master Rhythmic Choir Conductor.
Vanaf januari 2015 start ik met mijn eigen groep ‘The BasZment”. Dit wordt een groep met hoge ambitie en wordt vooral lekker ‘groovy’. Repetities zijn in Utrecht, aanmelden en info via [email protected]
0 comments